Een goede socialisatie van een pup is een groot onderdeel van de opvoeding. Een opvoeding welke met de juiste aanpak in de toekomst, wanneer de hond volwassen is, zijn vruchten zal afwerpen. Maar wat houdt een goede socialisatie van een pup eigenlijk precies in? Moet je jouw pup in het diepe gooien om hem te laten ontdekken hoe de wereld in elkaar zit? Nee, het socialiseren van een pup is een traject met de pup waarbij je zorgvuldig te werk gaat en in alle gevallen op het tempo van jouw pup stappen zet. Maar hoe pak je dit aan? In dit artikel bekijken we wat een goede socialisatie van een pup inhoudt, waar je rekening mee moet houden en hiernaast vind je een overzichtje met ideeën welke je kunt gebruiken bij de puppysocialisatie.
Voor een pup is alles nieuw!
Een pup maakt in het eerste levensjaar heel veel dingen mee, zeker in de eerste maanden van het 1e levensjaar ontdekt de pup dagelijks nieuwe dingen. Je denkt er misschien niet aan maar álles wat jouw pup ziet in deze periode is nieuw. Rijdende auto’s, rollende fietsen, kleine vogeltjes in de tuin, de hond van de buren, schreeuwende en spelende kinderen, zelfs bewegende bladeren en gras zijn bijzonder! Een overvliegende gans, de ritselende vuilniszakken op maandag ochtend aan de lantaarnpaal, afijn we kunnen zo nog wel even doorgaan. Het is dus belangrijk te weten dat elke nieuwe ervaring voor jouw pup nieuw is, spannend en misschien zelfs beangstigend. Wanneer je jouw pup een goede socialisatie wilt geven is het belangrijk altijd in je achterhoofd te houden dat jouw pup nog alles moet leren én ontdekken en dit soms best spannend kan én mag zijn.
Een puppy kent 6 verschillende levensfases
De pup kent verschillende levensfases welke gedurende het leven passeren. Elke levensfase bij de pup brengt andere gevolgen met zich mee. De ene periode is voor de pup wellicht beangstigend, terwijl je in de andere periode een pup hebt welke de wereld denkt aan te kunnen. Het eerste levensjaar van een pup is te verdelen in 6 fases.
Neonatale levensfase – Deze fase begint zodra de pup is geboren en duurt ongeveer 12 dagen. In deze puppyfase zijn de pups volledig afhankelijk van de moederhond. De pups hebben nog geen volledig ontwikkelde zintuigen waarbij de oren en ogen nog niet functioneren. De pup kan wel ruiken en proeven, op deze manier kan hij de tepel van de moeder vinden maar hier houdt het dan ook een beetje bij op. In deze periode is optimale rust voor zowel de pups als de moeder heel belangrijk.
Overgangsfase – De overgangsfase begint ongeveer op 13 dagen en duurt tot een leeftijd van 3 weken. De pups veranderen in deze periode drastisch, de oogjes gaan open en het zichtveld en reukvermogen begint vanaf ongeveer 18 dagen verder te ontwikkelen. In de laatste dagen van deze fase beginnen de pups ook zachtjes aan uit het nest te komen en te gaan ontdekken in de werpkist.
Eerste socialisatie fase – Vanaf een week of 3 in het jonge leven van de pup begint de eerste socialisatie fase, deze duurt tot het verlaten van het nest. De pups gaan ontdekken, spelen, rennen, springen en verkennen. In deze periode is het slim de pup al met verschillende materialen, situaties en geluiden kennis te laten maken. De pup is op dit moment nog niet bij je in huis, dit alles moet dus bij de fokker al gebeuren. Het is dan ook belangrijk je te verdiepen in hetgeen wat de fokker wil doen voor de socialisatie van de pups, want deze periode maakt het mogelijk direct goede stappen te zetten. In deze periode leren pups ook te spelen met soortgenoten (nestgenoten) en om te gaan met mensen en andere dieren. Een hele belangrijke periode voor de pup dus!
Tweede socialisatie fase – Wanneer de dag aangebroken is om de pup op te halen, meestal rond de 8 weken begint óók de tweede socialisatie fase. Het is te adviseren deze periode volledig in het teken te zetten van de socialisatie van de pup. Verder in dit artikel bespreken we uiteraard deze zeer belangrijke fase in een puppyleven. De periode van 8 weken tot 12 weken is dé fase om jouw pup kennis te laten maken de wereld, op zijn tempo uiteraard. Hiernaast zijn pups in deze periode open, nog niet snel bang én nieuwsgierig. Het perfecte moment dus, we gaan hier later verder op in.
Rangorde en roedelorde fase – Vanaf ongeveer 13 weken ontstaat een rangorde fase, deze duurt ongeveer tot 16 weken en wordt opgevolgd door de roedelorde fase welke ongeveer duurt tot 24 weken. Wanneer een pup in een nest blijft zal dit de periode zijn waarbij bepaald wordt welke pup op welke plek in de rangorde komt. Dit kan ook gebeuren wanneer de hond in een menselijke roedel terecht komt, bij ons als huisdier dus. De hond gaat kijken waar hij staat, wat hij kan en mag doen en je kan het gevoel krijgen dat hij je wel eens uittest om te kijken hoe ver hij kan gaan. Hierna volgt een fase welke in het teken staat van een goede samenwerking, dit is de periode waar de hond perfect geschikt is voor een gehoorzaamheidscursus waarbij jullie leren sámen te werken op een positieve manier. Ook kun je in deze periode een goede basis aanleggen welke je in de volgende fase zeker gaat helpen.
Puberteit – Heeft jouw goed luisterende puppy plots bananen in de oren en is er geen land mee te bezeilen? Gefeliciteerd je hebt de puberteit fase van jouw opgroeiende hond bereikt! Rond de periode van 6 maanden veranderd er veel in het leven van een hond. Niet alleen op het gebied van gedrag ook de hormonen beginnen rond deze periode op te spelen. Het is een beetje te vergelijken met de puberteit bij ons mensen. Niets is leuk, ik doe lekker wat ik zelf wil en een snack voor een truckje? Doe dat maar lekker zelf, ik ga liever achter die vogel aan! In deze periode voelt het alsof de pup je uittest en hij totaal lak heeft aan jouw wensen. Klopt! Dat is ook zo, goed nieuws; het gaat voorbij! Deze periode is het slim de gehoorzaamheidstraining te blijven volgen en de hond te sturen in een weg welke voor iedereen leuk is. Overdrijf niet met de trainingen, de meeste pubers hebben er toch niet veel zin in. ;-)
Terug naar het onderwerp: De tweede socialisatie periode!
Laten we terug gaan naar het onderwerp, de periode van socialisatie welke de pup krijgt tussen de 8 en 12 weken. In deze periode heeft de pup een open gedachte en is hij nog niet echt snel bang. Dit is dan ook een periode welke je eigenlijk wel móet gebruiken om jouw hond laten zien waar hij in zijn toekomstige leven mee te maken zal krijgen. En niet alleen op sociaal gebied zoals het woord zou voorspellen, een socialisatie van een pup is veel meer dan dat. Het is belangrijk dat jouw pup gaat begrijpen dat nieuwe dingen niet eng hoeven te zijn en wanneer jij in de buurt bent hij best kan en mág ontdekken. Dit doen we door de pup met vanalles kennis te laten maken. Dit begint al in huis; het wennen aan geluiden, materialen, situaties zoals bij bezoek, het wennen aan keukenmachines, de postbode, het koken van eten, andere huisdieren en ga zo maar door. Maar ook buitenshuis zijn er veel dingen om te ontdekken voor een pup; langsrijdende auto’s, snelle fietsers, lijnbussen, buurthonden maar ook situaties zoals het lopen over een grindpad, een grote waterplas of wandelen tijdens de regen. Je kunt het zo gek niet bedenken, elke stap buiten de deur zal een avontuur zijn voor de pup.
Moet je een pup dan alles zelf laten ontdekken?
Nee, het socialiseren van een pup betekend niet dat je hem in het diepe gooit om te zien hoe hij eruit komt. Het allerbelangrijkste aan de socialisatie periode is dat je de pup eigenlijk alleen met goede dingen kennis wilt laten maken en minder leuke situaties zo veel mogelijk voorkomt. Jij als baasje hebt hierin een hele belangrijke rol, want tijdens deze socialisatie periode ontdek jouw pup ook wat hij aan jou heeft. Is de situatie een beetje spannend, biedt dan ook ondersteuning. Je hoeft je hond echt niet op te pakken bij ieder wissewasje maar laat zien dat je er bent als het nodig is. Tijdens deze periode wordt jullie onderlinge band getest, waar je dan ook grote stappen kunt behalen!
Nog een kleine tip voor contact met soortgenoten
Sommige mensen vinden het heel belangrijk dat de hond goed om kan gaan met soortgenoten. En tijdens de socialisatie periode wordt hier dan ook hard aan gewerkt. Ze benaderen iedere voorbijganger en de pup wil 'altijd even snuffelen'. Bedenk je echter wel dat niet iedere hond hier blij van wordt. Misschien vind jouw pup het wel veel te spannend om zo direct in contact te komen met een andere hond. Of misschien vind juist de andere hond die jullie samen benaderen het helemaal niet leuk als een ander in de buurt komt. Bescherm jouw pup hier dan ook tegen, snuffelen aan de lijn is eigenlijk nooit een goed plan. Honden kunnen enorm anders reageren wanneer ze aan de lijn zitten, wat kan resulteren in een snauwende volwassen hond boven je pup. Hiernaast kan het je in de toekomst duur komen te staan want jouw pup is het immers gewend om iedereen onderweg te begroeten ;-)
Speelweides en openbare uitlaatplekken
Een puntje wat je vast al eens voorbij hebt zien komen in jouw zoektocht naar informatie: Honden in de openbare speelweide en hondenparken. De een zweert erbij de ander blijft er graag ver van weg. Het is uiteraard aan jou om te bepalen of dit soort plekken voor jullie geschikt zijn. Los van alles staat en valt dit uiteraard bij het karakter van jouw hond. Honden die van nature niet zo sociaal zijn hebben vaak weinig plezier in een openbare uitlaatplek. Maar hiernaast is het ook belangrijk te beseffen dat je nooit weet wie je zal treffen in een openbaar park. Net zoals wij mensen hebben honden ook voorkeuren, het is absoluut niet zo dat honden elkaar altijd leuk vinden. Laat je jouw pup spelen binnen een groep honden dan kan er altijd een bij zitten die jouw pup niet zo leuk vind omdat hij zo enthousiast en druk is bijvoorbeeld. Zeker op plekken waar veel onbekende honden samen komen ontstaan dan ook vaak problemen onderling. Wil je dan toch graag jouw pup eens laten rennen door het park, houd dan in ieder geval altijd zicht op jouw pup én de andere honden en voorkom problemen. Of kies gewoon voor een lange hondenlijn met genoeg ren en speelruimte! Vergeet niet dat een negatieve ervaring met andere honden (zeker als jouw pup nog heel klein is) een grote stempel druk op het gevoel ten opzichte van soortgenoten.
Socialisatie schema puppy
Om je een idee te geven van de verschillende mogelijkheden voor een goede socialisatie geven we je graag een aantal voorbeelden. Natuurlijk is het per situatie, gezinssituatie, woonsituatie én pup verschillend welke punten van toepassing zijn. Ook kunnen er belangrijke dingen ontbreken aan deze lijst, punten welke voor de meeste mensen niet van belang zijn maar voor jou wellicht wel. Denk hierbij aan het socialiseren met bepaalde dieren welke in de lijst niet aan bod komen maar wel in jouw dagelijkse leven of bepaalde situaties waar je regelmatig mee te maken hebt welke voor andere mensen niet gelden. Vul de lijst dus zeker aan met punten welke voor jou van belang zijn!
Socialisatie puppy in huis
- Keukenmachines | koffiezetapparaat, blender, vaatwasser, wasmachine, droger
- Deuren | Klapdeuren, schuifdeuren, horren
- Schoonmaak | Stofzuiger, bezem, dweil, vuilniszakken, afwassen, vegen
- Apparaten | Televisie, radio, föhn, printer
- Bezoek | Visite, kinderen, postbode, de bel
- Situaties | Schoonmaken, afwas, klussen in en rondom huis
Socialisatie puppy buiten
- Verkeer | Auto’s, fietsen, bussen, vrachtwagens, bussen, motoren, brommers en ebikes
- Tuin | Grasmaaier, tuingereedschap, klusgereedschap, sproeiers en planten
- Vervoersmiddelen | Skateboard, kinderwagen, bolderkar, fiets, auto, rolator
- Weersomstandigheden | Zon, regen, wind, hagel, sneeuw, kou en hitte
Socialisatie puppy vervoer
- Auto | Autorijden, in en uitstappen, wachten
- Fietsen | Fietsmand, fietskar, fietsbuggy
- Openbaar | Meerijden in bus, trein, tram
Socialisatie puppy mensen
- Volwassen | Met verschillende lengte, huidskleuren, haarkleuren, hoofddeksels
- Kinderen | Drukke kinderen, bange kinderen, spelende en schreeuwende kinderen
- Onderweg | Mensen met zonnebril, hoed, baard/snor, paraplu, rollator
Socialisatie puppy dieren
- Honden | Grote en kleine, pups en volwassen, drukke, bange, alle kleuren en vachtlengtes
- Huisdieren | Konijnen, vogels, katten, knaagdieren, kippen
- Onderweg | Koeien, paarden, schapen, eenden, duiven, katten, vogeltjes
Socialisatie puppy materialen
- Thuis | Tapijt, tegelvloer, houten vloer, laminaat
- Buiten | Zand, gras, modder, regenplassen, kiezelsteentjes, houtsnippers
- Algemeen | Stof, plastic, ritselend, krakend, fel gekleurd of met geur
Socialisatie puppy geluiden
- Keuken | Vaatwasser, keukengerei, pannen, blender, mixer
- Apparaten | Stofzuiger, wasmachine, grasmaaier, gereedschap
- Mensen | Fluiten, zingen, praten, klappen, neuriën, kinderen, huilende baby’s
Socialisatie puppy locaties
- Winkelstraat | Lift, winkels, trappen, roltrap, schuifdeuren, terras
- Hobby’s | Voetbalveld, kinderboerderij, markt, kermis, dierentuin
- Voorbereiding | Dierenarts, trimsalon, hondenpension, vakantieadres
- Kinderen | Schoolplein, kinderspeeltuin, skate baan, speelveld
- Wandelen | Bossen, In de drukke stad, in de woonwijk, losloopgebied
Socialisatie puppy eetmanieren
- Voer | Voerbak plastic, voerbak metaal, voer dispenser of voerspel
- Water | Waterbak plastic, waterbak metaal, drinkfontein, drinkfles
Socialisatie puppy verzorging
- Vacht | Borstelen, kammen, controleren (op bv teken), aaien
- Poten | Nagels knippen, poten afdrogen, voetzooltjes controleren
- Overig | Tanden kijken, oren schoonmaken, in bad, op tafel tillen
Negatieve ervaringen bij jouw pup
We hebben het hierboven al eens aangehaald maar besef goed dat een negatieve ervaring veel zwaarder weegt dan een positieve. Net zoals bij ons mensen zal de gedachte van die ene negatieve ervaring veel meer "blijven hangen". Gooi je pup dan ook niet in het diepe, maar besef dat je beter kunt werken aan positieve ervaringen dan aan heel veel ervaringen. Het gaat in deze dan ook niet om de kwantiteit maar de kwaliteit van de socialisatie.
Succes met de socialisatie van jouw pup!
We hopen dat je een idee hebt gekregen wat je te wachten staat bij een goede socialisatie van jouw pup. Ga rustig te werk, ben zorgvuldig in je keuzes maar houdt de pup zeker niet tegen om de wereld te ontdekken! En naast al het ontdekken, vergeet niet dat pups heel veel slaap en rust nodig hebben. Niet alleen omdat het kleine puppy lichaampje snel moe is, maar ook voor de toekomst. Door jouw hond 'rust' aan te leren als pup behaal je veel voordelen voor de toekomst!
Mis jij nog punten voor een goede socialisatie?
Bovengenoemde punten zijn zoals geschreven een aantal voorbeelden waarmee je aan de slag kunt. Natuurlijk zijn er nog veel meer dingen waarmee je jouw pup kunt socialiseren. Mis jij een heel belangrijk punt in deze lijst? Laat het dan zeker weten in de reacties hieronder. Wij vullen de lijst graag aan met jouw ervaringen. Wil je meer lezen over pups of honden in het algemeen? Bekijk dan zeker onze blogpagina waar je leuke artikelen vind over honden zoals :
Blog: Hoe verzorg je een hond?
Blog: Wat heb je nodig voor een hond?
Blog: Hoe kun je een hond in de bench vermaken?
Blog: De populairste hondenrassen op een rij
Blog: Kies je juiste hondenbench
Blog: Hoe maak je een puppy zindelijk?
